Закаханыя ў прыроду

Так часта, паглыбляючыся ва ўласныя праблемы і турботы, мы праходзім побач з прыроднай прыгажосцю. Чаго вартыя адны толькі птушкі, чые спевы, грацыя і пяшчота выклікаюць столькі прыемных эмоцый! Ёсць людзі, якія раз і назаўсёды закаханыя ў гэтых істот і кожны раз атрымліваюць асалоду ад хвалюючага спаткання з імі. Не першы год у Кобрынскім раённым эколага-біялагічным цэнтры дзяцей і юнацтва дзейнічае навуковае таварыства навучэнцаў “Даследчык” пад кіраўніцтвам Аляксандра Страчука. Наведвальнікі, а гэта ў асноўным школьнікі 7-11 класаў, сур’ёзна займаюцца арніталогіяй. Большасць рабят з’яўляецца членамі вядомай арганізацыі “Ахова птушак Бацькаўшчыны”, галоўная мэта якой – прыцягнуць увагу грамадскасці да праблем птушак. Але, як зазначыў Аляксандр Сяргеевіч, “АПБ” цяпер займаецца ў тым ліку і вывучэннем і абаронай фаўны і флоры.

Багатая прырода Кобрынскага Палесся стварае амаль што ідэальныя ўмовы для існавання папуляцыі многіх відаў пярнатых. Чаго варты, напрыклад, заказнік “Дзівін - вялікі лес”. У мінулым годзе яму афіцыйна прысвоены асобы статус тэрыторыі, важнай для птушак. Там, дарэчы, знаходзіцца і пэўная частка балота “Званец”, занесенага ў рэестр сусветнай спадчыны “ЮНЭСКА”, дзе гняздзяцца прыкладна 25 працэнтаў усіх птушак Беларусі. Юныя кобрынскія энтузіясты добраахвотна рэгулярна выязджаюць на гэтыя маляўнічыя тэрыторыі, удзельнічаюць у розных праектах па маніторынгу і абароне жывёльнага свету.- Напрыклад, сёлета нашымі рукамі былі створаны ненатуральныя гнёзды для шэрагу відаў соў, якія ніколіне ўладкоўваюць свайго жылля самастойна, а займаюць былыя месцы драпежнікаў, -распавядае Аляксандр Страчук.

Глабальнае пацяпленне клімату наклала свой адбітак на арэал пражывання птушак. Так, напрыклад, у Беларусі амаль што перасталі гняздзіцца белыя курапаткі, якім патрабуецца больш халоднае асяроддзе. Але і ў гэтым пераўтварэнні ёсць свае нечаканасці. Так, у Мінскай вобласці двойчы былі зафіксаваны візіты экзатычных гасцей – ружовых пеліканаў! Апошняя іх рэгістрацыя па цікавым супадзенні была адзначана ў вёсцы з назвай Пеліканы! Адзначыліся на тэрыторыі нашай краіны сцяпныя луні і арлы. У Брэсцкай вобласці арнітолагі ўбачылі нават чорнага грыфаі павукоў-тарантулаў, якія ўжо могуць адаптавацца да беларускага надвор’я.

Штогод у Беларусі адзначаюцца 1-2 новыя віды птушак. Актывісты навуковага таварыства навучэнцаў “Даследчык” нядаўна прымалі ўдзел у сёмым па ліку вераснёўскім адкрытым рэспубліканскім чэмпіянаце па спартыўнай арніталогіі, куды з’ехаліся прадстаўнікі з усёй краіны, а таксама інтэрнацыянальныя каманды з Фінляндыі і Літвы. Нашы рабяты выбралі для сваёй каманды назву “Піраты”, куды ўвайшлі Алесь Страчук, Юрый Бакур, Аляксандр Кляўцэвіч і Яўген Мальчук. Таксама нашы больш вопытныя землякі Алег Кальчанка, Сямён Левы і Максім Дзіткоўскі ўвайшлі ў склад аб’яднанага калектыву “К.М.”(Кобрын-Маларыта). Асноўная задача гэтага мерапрыемства – за пэўны адрэзак часу на адведзенай тэрыторыі ідэнтыфікаваць максімальна большую колькасць птушак. Прычым, гэта можна зрабіць не толькі візуальна, пры дапамозе оптыкі ці фотатэхнікі, але і пачуць іх галасы. Усе даныя ўносіліся ў спецыяльны пратакол і ў рэжыме он-лайн дасылаліся ў Мінск. Шматкіламетровы маршрут пачынаўся ў Кобрыне і праходзіў праз Жабінкаўскі і Брэсцкі раёны. Як ні парадаксальна, але ў той дзень птушкі, нібыта спецыяльна, хаваліся ад чужых вачэй. І нават звыклыя вераб’і, сарокі і іншыя сінатропныя птушкі кудысьці зніклі. У выніку юныя арнітолагі зафіксавалі 78 відаў і занялі 7 месца. А вось больш вопытная каманда “К.М.” заняла другое месца(109 відаў), яна ўступіла камандзе з Фінляндыі (114 відаў). Таксама ў жніўні юныя кабрынчане прымалі ўдзел у чатырохдзённым навуковым мерапрыемстве “Юны бёрдуотчэр-2010” на базе біясфернага рэзервата “Прыбужскае Палессе”. Вопытныя гіды перадавалі свой каштоўны вопыт маладому пакаленню, займаліся маніторынгам рэдкіх відаў птушак. Пазітыўныя ўражанні і эмоцыі ад такога карыснага правядзення вольнага часу застануцца ў кабрынчан надоўга. Цяпер навуковае таварыства навучэнцаў “Даследчык” рыхтуецца да ўдзелу ў навукова-практычных канферэнцыях, а таксама з задавальненнем чакае новых аднадумцаў.Раман МЕЛЬНІК.Фота аўтара.Аляксандр Страчук і яго выхаванец Яўген Мальчук праводзяцьманіторынг птушак у гарадскоймяжы.